Początki miasta Kościana
Dokładnej daty powstania Kościana nie znamy. Z przekazów historycznych wiemy, że w połowie XIII wieku w okolicy dzisiejszego Placu Wolności istniała już osada targowa. Lokacja miasta na prawie polskim na wyspie w ramionach rzeki Obry nastąpiła u schyłku panowania księcia wielkopolskiego Przemysła I (1241-1257) lub w czasie rządów Bolesława Pobożnego (1257-1279), albo na początku rządów Przemysła II (1279-1296), późniejszego króla Polski.
Początkowo był więc Kościan własnością książąt wielkopolskich, później (od 1296) książąt śląskich z linii głogowskiej, a od 1332 roku, po zdobyciu go przez wojska króla Władysława Łokietka i jego syna księcia Kazimierza (późniejszego króla Kazimierza Wielkiego) miastem królewskim. W okresie rozbicia dzielnicowego Polski Kościan leżący w pobliżu granicy ze Śląskiem, nie znalazł warunków sprzyjających rozwojowi. Dopiero po 1332 roku, kiedy ta część Wielkopolski została włączona do reszty kraju, Kościan wszedł na drogę rozwoju.
Po raz pierwszy nazwa miasta o brzmieniu "COSTAN" występuje na dokumencie z 1242 roku opactwa Benedyktynów z pobliskiego klasztoru w Lubiniu. Ma ona charakter topograficzny i pochodzi od nazw roślin ościstych, szczeciniastych, bagiennych, rosnących w okolicy Kościana, np. kościen, kościeniec, gęsto porastających w tamtych czasach brzegi rzeki Obry. Podstawą słowotwórczą do tworzenia tych nazw botanicznych stał się wyraz kość, który dobrze oddaje ostry, twardy charakter tych roślin.